عملکرد هیدرولیکی سرریز اوجی با قوس در پلان و دیواره متقارب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

2 گروه پژوهشی مهندسی رودخانه و حفاظت سواحل، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران، ایران

چکیده

ساخت سازه سرریز هزینه­های بسیار بالایی را برای پروژه تعریف می­کند، درتحقیق حاضر به مدل فیزیکی سرریز سد گرمی چای که از نوع اوجی با قوس در پلان و دیواره­های متقارب به سمت پایین می­باشد به نحویکه طول مؤثر خود را از تاج تا پنجه چند برابر کاهش می­دهد پرداخته شده است، این آزمایش­ها در پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری انجام گردید. در این مرحله مدل فیزیکی با مقیاس1:50 از طرح نمونه­ی واقعی مورد آزمایش قرار گرفت،  مدل سرریز با استفاده از جنس پلی اتیلن  که ضد آب می­باشد ساخته شد و برای ساخت دیواره­ها و کانال از پلکسی گلاس استفاده گردید. آزمایش ها به ازای 8 دبی مختلف شامل مقادیر  25%، تا 150% دبی طراحی معادل نمونه واقعی در طبیعت انجام گردید. سرریز عملکرد مناسبی را تا دبی طراحی  از خود نشان می‌داد،  به­­تدریج با افزوده شدن دبی، کارایی سرریز کاهش پیدا کرده،  به گونه ای که سرریز به­طور کامل مستغرق گردید و کانال پایین دست کنترل کننده دبی عبوری شد. با افزایش دبی فشار در تاج کاهش و در شوت و پنجه در حال افزایش گزارش گردید، به ازای دبی­های بالاتر و مستغرق شدن سرریز با تغییر رژیم جریان روی سرریز از فوق بحرانی به زیر بحرانی فشار افزوده گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Experimental Study on Hydraulic Performance in Ogee Spillway with arc Angle in Plan and Converge Walls

نویسندگان [English]

  • Ali Froudikhowr 1
  • Mojtaba Saneie 2
  • Mehdi Azhdary Moghadam 1
1 Department of Civil Engineering, Faculty of Engineering, Sistan and Baluchestan University, Zahedan, Iran
2 Department of River Engineering and Coast Conservation, Soil and Watershed Protection Research Institute, Tehran, Iran
چکیده [English]

Construction of spillway brings lots of expenditures for projects. In this study, the physical  model of Germi-chai ogee spillway with curved plan and downward angle of convergence while the effective length of the spillway is reduced from the crest to the toe for several times, built in soil conservation and Watershed Management Research Institue. In this stage, a physical model of the prototype was prepared in the scale of 1:50 and was put to test. The physical model was constructed using polyethylene that is waterproof and Plexiglas was used to build walls and channels. In this article, experiments were performed for 8 different discharges making up to 25% to 150% of the design discharge of the prototype. The spillway demonstrated satisfactory performance up to the design discharge. Gradually an increase in the discharge led to a decrease in the performance of the spillway so that it  was fully submerged and the downstream channel took control of the discharge. Gradually an increase in the discharge just slightly higher than design discharge, led to a decrease in the pressure at the crest while the pressure at the chute and toe increased. With higher discharges and submersion of the spillway due to regime changes, the pressure of the flow over the spillway reached from supercritical to sub-critical.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ogee Spillway
  • Hydraulic Performance
  • Static Pressure
  • Converge Angle
  • Physical Model